AYT Edebiyat Deneme Sınavı – 7

Gün biter, sürü yatar ve sararan bir ayla
Çoban hicranlarını basar bağrına yayla
Kuru bir yaprak gibi kalbini eline al
Diye hıçkırır kaval

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?

Yaşamaz ölümü göze almayan,
Zafer, göz yummadan koşana gider.
Bayrağına kanın alı çalmayan,
Gözyaşı boşana boşana gider!

Aşağıdakilerden hangisi bu dizelerden çıkarılamaz?

Ah efendi bize karşı İstanbul
Neden böyle bir sert, yalçın taş gibi?
Taşların hayvanlık mı nasibi?

Bu dizelerdeki altı çizili sözde görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

I. Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
II. Tam ve zengin kafiye kullanılmıştır.
III. Nazım birimi dörtlüktür.
IV. Dildeki kelime sayısı sınırlı kalmıştır, yabancı dillerin etkisi yoktur.
V. Tabiatla iç içe oldukları için sanatçılar benzetmelerde tabiattan yararlanmışlardır.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi İslamiyet’ten önceki Türk edebiyatının bir özelliği değildir?

Tekke edebiyatının büyük şairlerindendir. Sivas civarında, Kanuni zamanında yaşamış, Bektaşi tarikatına mensup bir şairdir. Aşkı, doğayı, halkın gerçek yaşamını duru bir halk diliyle anlatan şiirler yazmışlardır. Divan edebiyatından hemen hemen hiç etkilenmemiş, tüm şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

Yürü bre yalan dünya
Sana konan göçer bir gün
İnsan bir ekin misali
Seni eken biçer bir gün

Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?

I. Yaşadığı çağda yetişmiş başka saz şairlerinin tersine, dil ve ölçü bakımından Divan edebiyatının etkisinden uzak kalmıştır.
II. Doğu Anadolu ve Azerbaycan insanının o çağdaki günlük konuşma diliyle yazmıştır.
III. Halk şiirinin geleneksel yarım uyak düzenini ve yer yer de redifi kullanmıştır; hece ölçüsünün 11’li ve 8’li kalıplarıyla yazmıştır.
IV. Göçebe yaşamının vazgeçilmez bir parçası olan doğa, onun şiirinin başlıca temalarından biridir.
V. Onun şiirinde sevgililer gerçek adlarıyla ve yöreleriyle anlatılmıştır.

Karacaoğlan’la ilgili olarak yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır?

Divan edebiyatının son büyük şairlerindendir. 18. yüzyılda yaşamış olan şair, bir dönem Galata Mevlevihanesi’nde bulunmuştur. Din ve tasavvuf konularına ilgi duymuştur. Mevlana’ya derin bir sevgi besler. “Hüsn-ü Aşk” adlı ünlü mesnevisini Mevlana’nın etkisiyle yazmıştır. Tasavvuf konusundaki düşüncelerini ortaya koyduğu bu mesnevisinde sembolik bir üslup kullanmıştır. Şairin zengin hayal gücü bu eserinde etkisini göstermiştir.

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdaki seçeneklerde yer alan açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen bilgiyle ilgili değildir?

Dönemin yöneticilerine yönelik hiciv şiirleriyle dikkatleri çekmiştir. “Zafernâme”yi, başkasının ağzından Sadrazam Ali Paşa için yazmıştır. Moliére’in “Tartuffe” adli komedisini hece ölçüsüyle ve sade bir dille Türkçeye çevirmiştir. Klasik nazım şekilleriyle yazdığı şiirlerinde toplumdaki olumsuzlukları ve felsefi konuları işlemiştir. “Şiir ve İnşa” makalesinde halk dilini ve şirini savunduğu hâlde, bu görüşlerini “Harabat” adlı antolojisinin ön sözünde terk etmiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerin hangisidir?

Muallim Naci ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Suat: Kocası Süreyya ile mutlu bir evlilik sürdürürken Necip Bey’e âşık olur
Necip: Akrabaları olan Süreyya ve Suat’ın yanına gidip gelirken Suat’a âşık olur.
Süreyya: Suat’ın kocasıdır. Onun için yelkenle gezmek ve balık tutmak vazgeçilmez bir zevktir.
Hacer: Suat’ın kardeşidir ve Necip ile gönül eğlendiren bir kadındır.
Yukarıda başkahramanları tanıtılan roman ve yazarı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

Onlar edebiyatımızda ilk kez bir bildiriyle ortaya çıkan topluluk olarak tarihe geçti. Kendilerinden önceki topluluğu, edebiyatı yeterince Batılılaştıramamakla suçladılar. Onlar göre sanat, kişisel ve saygı değerdi. Ne var ki yetersizlikle suçladıkları topluluğun devamı olmaktan öte gidemediler. Çünkü onlar da eleştirdikleri sanatçılar gibi bireysel konuları işlediler; süslü, sanatlı, oldukça ağır bir dil kullandılar. Fransız edebiyatını örnek aldılar, içe dönük bireysel konuları işlediler.

Bu parçada “Onlar” diye söz edilen sanatçılar aşağıdakilerden hangisidir?

Türk yurdu uykuda ey düşman sakin!
Uyuyan ülkeye yapılmaz akın.
Tan yeri ağardı, yiğitler kalkın
Bakın yurda ne hâlde, vatan nerede?
Gideyim arayım, yatan nerede?
İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurulduğunda, yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden hangisi tarafından yazıldığı söylenebilir?

Hikâye, roman, hatıra, mizah ve hiciv türlerinde eser veren XX. yüzyıl yazarlarındandır. Konuları Anadolu halkının hayatından alınmış hikâyelerinden meydana gelen Memleket Hikâyeleri ile ün kazandı. Çağdaş hikâyeciliğin güzel örneklerini verdi. Eserlerinde konuşma dilini ustaca kullandı. Romanlarının konusu aşk ve kadındır. İstanbul Türkçesini en iyi kullanan yazarlardandır
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

Yakup Kadri, bu romanda karakterlerin “dil kullanımlarına” değil, daha çok hem işgalcilerin hem de Batı hayranlığı içinde olan bazı İstanbulluların ahlâkî yozlaşmalarına mercek tutmuş, hatta mercekten gördüğü hâlleriyle abartılı sahneler sunmuştur. Romanda yabancı subaylara hayranlık duyan gençler, Anadolu’daki mücadeleyi köstekleyip hayran oldukları Batı’dan medet umanlar, kendi kültürüne ve halkına yabancı kalanlar, işgalcilerle her türlü iş birliğine hazır bulunanlar, fazla aranmadan rahatça bulunabilmektedir.

Bu parçada sözü edilen roman aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

Aşağıdaki eserlerden hangisi türü yönüyle diğerlerinden farklıdır?

Şiiri, üstün bir algılama sorunu ve mutlak gerçek olan Allah’ı arama yolunda sonsuz bir uğraş olarak gördü. Sağlam bir dil yapısına ve trajik ögelere dayanan mistik eğilimli şiirlerinde çağdaş insanın bunalımlarını işledi. Türk şiirinde bir gizem rüzgârı estirdi, görüşleri ve şiirleriyle birçok şairi etkiledi. Güçlü bir yazım tekniğinin görüldüğü tiyatro oyunlarında ise daha çok, korku ve kaygı psikolojisini işledi. Anı, makale, inceleme türü eserlerinde dinsel ve siyasal konuları ele aldı. “Sonsuzluk Kervanı” gibi şiir kitabının yanı sıra “Reis Bey, Abdülhamit Han” gibi oyunları kaleme aldı.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

—-  şiire yeni bir duyarlık getirmek istediler. Şiiri bir ressam duyarlılığıyla ele aldılar. Duygu ve hayalden çok, görüntüye önem verdiler. Ne var ki edebiyat tarihimizde beklenen etkiyi yaratamamış bir topluluk olmaktan öte gidemediler. Kısa süre sonra dağılan bu topluluğun şairleri içinde Yaşar Nabi daha çok, yayıncılığa ağırlık verirken, Kenan Hulusi düz yazıya yönelmiştir. Diğer şairlerse kendi yolunu çizmiştir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Yazar, “Cevdet Bey ve Oğulları”nda Nişantaşı’nda yaşayan bir ailenin üç kuşak boyunca yaşadıklarını tarihsel bir kurgu içerisinde ele alır. Tüccar Cevdet Bey’den başlayarak torunlarına uzanan üç kuşağın yaşam biçimi ve yaşadıkları, Batılılaşma gayretleri, İstanbul yaşamı vardır romanda. “Sessiz Ev” ismini taşıyan ikinci kitabı, dikkatli okunduğunda “Cevdet Bey ve Oğulları romanının bir devamı olarak görülebilir. Kitaptaki olayların akışı bu romanla örtüşmektedir. Yine bir postmodern toplum yapısı çizen yazar, bu kitabında da bir ailenin yaşamını ve düşüncelerini kendine özgü melankolik üslubuyla anlattı.
Bu parçada sözü edilen romanların yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

Gazetecilikle birlikte başladığı öyküleri değişik Daha çok, öykücülüğüyle tanınan, roman, deneme, söyleşi, anı türünde de yapıtlar vermiştir. “Garipler Sokağı” adli romanı 1950 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü’nü, “Suçumuz İnsan Olmak” ile Türk Dil Kurumu 1958 Roman Ödülü’nü, “Berber Aynası” ile 1959 Sait Faik Hikâye Armağanı’nı kazanmıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdaki eserlerden hangisi Kemal Tahir’e ait değildir?

Dünya edebiyatında komedyanın öncüsü sayılan sanatçı, yapıtlarında güldürürken düşündürmeyi amaçlar. Olumsuz karakterleri işleyerek, kusursuz insanı ortaya çıkarmak ister. Yapıtlarını, karakterler ve gülünç gelenekler üzerine kurgulamıştır. Tartuffe adlı yapıtı Ahmet Vefik Paşa tarafından dilimize kazandırılmıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?