Yaşanmış veya yaşanması mümkün olayların veya insan yaşamının çeşitli yönlerinin sahnede canlandırılarak oynanmasına yönelik yazılara “tiyatro” denir. Tiyatrolarda diğer edebi türlerden farklı olarak kullanılan terimler vardır. bu yazımızda “tiyatro terimleri”ni sizler için derledik.
Tiyatro Terimleri Sözlüğü
Adaptasyon: Yabancı bir eseri yer adları, şahıs adları, deyimleri, gelenek ve görenekleriyle yerli hayata uygulayarak çevirme; uyarlama
Aktör: Erkek oyuncu
Aktris: Kadın oyuncu
Antrakt: Tiyatro oyununun oynanışı esnasında, sahnenin düzenlenmesi, oyuncunun diğer perde için hazırlanması ve seyircinin dinlenebilmesi amacıyla verilen kısa ara
Bale: Müzik ve danstan oluşan sözün yer almadığı oyun
Dekor: Sahnedeki eşya ve görünüş
Diyalog: Karşılıklı konuşma
Fars: Kaba şakaların, küfürlerin yer aldığı komediler
Feeri: Masallardaki olağanüstülükler üzerine kuru tiyatro oyunu… Kahramanları cinler, periler ve cadılardır. Metafizik öğelerine yer verilir.
Figüran: Bir oyunun kalabalık sahnelerini doldurmak için kullanılan, bazen birkaç söz söyleyen, çoğu kez de konuşmayan kişi
Fuaye: Oyun başlamadan önce ve antrakt esnasında seyircinin çeşitli ihtiyaçlarını karşıladığı bir çeşit bekleme salonu
Gag: Bir skeçte, revüde ya da bir eğlence gösterisinde herkesin gülebileceği bir nükteyi kapsayan sözler ya da durumlar
Gala: Daha çok opera için kullanılan, protokolün çağrıldığı ve resmi giysi ile gidilmesi zorunlu gösteri gecesi
Jest: Sanatçının rolü gereği yaptığı el, kol, beden hareketleri
Kabare: Her türlü güncel sorunu ince bir alayla, iğneleyici, yerici, taşlayıcı bir tutumla ele alıp toplum eleştirisine yönelen tiyatro türü
Kostüm: Tiyatro oyuncularının oyuna uygun olarak giydikleri giysi
Melodram: Acı üzüntü veren olayları müzik eşliğinde verilmesi
Mimik: Bir düşüncenin kaş, göz, yüz hareketleri ile ifade edilmesi
Mizansen: Bir tiyatro eserinin sahneye göre düzenlenip uygulanması
Monolog: Sahnede tek kişinin (kendi kendine) konuşması
Müzikal: Opera, operet ve balenin birleşimi oyun
Opera: Bestelenmiş trajedi ve dram… Tüm konuşmalar müzikten ibarettir.
Operet: Halk şarkılarına dayanır, bazı bölümleri müziklidir.
Pandomim: Yalnızca işaretlerle oynan, sözsüz tiyatro.
Perde: Tiyatro eserlerinde oyunun başlayıp bitmesine kadar geçen bölüm
Repertuar: Bir tiyatronun oyun planınca saptanmış ve her zaman oynayabileceği oyunlar demeti; oyun dağarcığı
Replik: Sahne oyunlarında konuşanlarının her birinin birbirlerine söyledikleri sözler
Revü: Monolog, skeç, dans ve karşılıklı nükteli konuşmalardan oluşan, bazen eğlendirici, bazen taşlayıcı bir gösteri biçimi
Sahne: Oyunun oynandığı yer, oyunun bölümlerinden her biri
Skeç: İşlediği konuyu genişletmeden, en canlı çizgiler içinde veren, genellikle güncel olaylara ve aile sorunlarına değinen ve bir nükte ile biten kısa güldürü
Suflör: Tiyatroda kuliste durarak oyunculara sözlerini fısıltıyla söyleyip hatırlatan yardımcı
Tablo: Tiyatro eserlerinde perdeden daha küçük oyun bölümlerine verilen isim
Tirat: Tek kişinin yaptığı uzun konuşma
Tuluat: Yazılı bir metne dayanmadan, sahnede doğaçlama yöntemiyle oynan tiyatro türü
Üç Bilik Kuralı: Oyunun tek bir ana olay etrafında, tek mekanda, yirmi dört saat içinde gerçekleşmesine dayanan kural
Vodvil: Toplumsal sorunları mizahi bir yaklaşımla hicveden tiyatro türü
İlk yorum yapan olun