Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu Test – 2

Aşağıdaki eserlerden hangisinin türü diğerlerinden farklıdır?

HOCA – Efruz gel öp elimi!
EFRUZ – Öpeyim efendim. (Koşup öper.)
HOCA – Berhudar ol. (Vicdani’ye) Sen de öp elimi. El öpmeyle ağız aşınmaz.
VİCDANİ – Öpeyim efendim. (Koşup öper.)
HOCA – Cemalifer, sana da hocalık edeceğim, öp elimi!
CEMALİFER – Öpeyim hoca efendi. (Koşup öper.)
HOCA – (Vicdani’ye) Sen şimdiye kadar hiç falaka yedin mi? Öp elimi.
VİCDANİ – Yemedim efendim ama sizin mübarek elinizden yerim inşallah efendim. (Elini öper.)
Bu parça Haldun Taner’in hangi oyunundan alınmıştır?

Absürt (uyumsuz) tiyatro II. Dünya Savaşı’nın olumsuz sonuçlarının bulunduğu bir ortamda, insanların boşuna çabalarından ve bekleyişlerinden kaynaklanan bir umutsuzluk içinde oluşmuştur. Amaçsız oyun anlayışıyla yola çıkılmış, savaştan bunalan insanlar anlatılmış, büyüyerek geniş kitlelere ulaşılmıştır. 1950’de özellikle Fransa’da yaygınlık kazanmıştır. Yazarlar, insanların ruhsal durumunu yansıtarak onların çelişkilerini ve karşıtlıklarını sahneye uyarlamışlardır. Absürt tiyatronun amacı, seyirciyi düşündürmek ve tedirgin etmektir.
Aşağıdakilerden hangisi bu anlayışla yazılan ilk yerli oyundur?

Nazım Hikmet, 1930’larda Muhsin Ertuğrul’un önerisiyle amatör olarak başladığı oyun yazma serüvenini, Moskova’da geliştirerek devam ettirdi. Burada önemli yazarların tiyatrolarını takip etti. Yirmi iki oyun yazdı.
Aşağıdakilerden hangisi Nazım Hikmet’in bu oyunlarından biri değildir?

—-, Turgut Özakman’ın 1967’de yazdığı iki perdelik oyunudur. Reşat Nuri Güntekin’in Değirmen adlı romanından uyarlanmıştır. Birbirinden kopuk devlet-birey ilişkisi, basının yozlaşmışlığı, sözde aydınların yapmacık davranışları, bürokratların çıkarcılığı gibi meselelerin eleştirildiği; göstermeci bir anlatımla kaleme alınmış bir oyundur. Oyunda yirmiye yakın tablo, bir anlatıcı tarafından birbirine bağlanır. Eser ilk kez, 1967’de Ankara Sanat Tiyatrosu tarafından Engin Orbey sahne düzeniyle sahneye konulmuş ve önemli bir tiyatro olayı olarak Türk tiyatro tarihine geçmiştir
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Profesyonel olarak yurt dışında oynanan ilk oyun aşağıdakilerden hangisidir?

Olay, Toroslar’da bir orman köyünde ve Çukurova’da tarlalarda geçer. Köyde yaşayan baba, kız ve oğul üçlüsü, öteki köylüler gibi kendilerini Avşar aşiretinden saymaktadır. Ne var ki orman köylüsü geçim konusunda dar bir alana sıkışmıştır. Gençler Çukurova’ya inip pamuk tarlalarında çalışarak yeni bir hayat düzeni kurma peşindedir. Elçi, Çukurova’dan köye gelip pamuk tarlalarına ırgat toplarken Sarı Naciye’yi de ikna eder. Baba, karşı olmasına rağmen Sarı Naciye gizlice Çukurova’ya iner. Baba, onu bulup cezasını vermek için kızının peşine düşer.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada özeti verilen oyunun yazarına ait değildir?

Gazetelerde fıkra, başyazı, söyleşiler yazdı. Öykü ve oyun yazarı olarak tanındı. İlk oyunlarından sonra epik tiyatro örneği olarak “Keşanlı Ali Destan”nı yazdı. Güncel olayları konu alan eleştirel oyunlarını seyirciye sunabilmek için kabare tiyatrosunun kuruluşuna öncülük etti.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

Oyunda, aksiyonu sağlayan kişiler Hasan, Osman ve Bahar’dır. Diğer kişiler çatışmaların şekillenmesi ve yaşanılan çevrenin yansıtılması için tamamlayıcı unsur niteliği ile belirirler. Osman, oyundaki olumlu gücü; Hasan, karşı gücü ve Bahar da cinsî bakımdan arzu edileni temsil eder. Su sorununu netleştirmek için oyunda yer alan kişiler de Hasan karşısında hakkını arayan olumlu kişilerdir. Osman ile Hasan’ın kişilik yapıları birbirine zıttır. Osman ne kadar mert, yiğit ve cesur ise Hasan o kadar namert, sinsi ve korkaktır. Osman ne kadar saf ve iyi ise Hasan o kadar hain ve kötüdür. Biri hakkın, diğeri menfaatin temsilcisidir. Biri fedakârlığı, diğeri ihaneti ile belirginleşir. Oyunda karakter niteliği taşırlar. Kararlı, inandırıcı ve olaylar karşısında kişilikleri gereği tavır almasını bilen insanlardır.
Bu parçada karakterleri tanıtılan oyun aşağıdakilerden hangisidir?

Üç perdelik piyeste olay, bir istasyonun dışında ve içinde, bir gün zarfında geçer. İstasyon şefi Şemsi otuz yıla yakın meslek hayatında işini sevememiş bir adamdır. Baldızı Nebile, sözlüsü Rıza’nın kendisini terk etmesinden sonra aşağılık duygusuna kapılarak eniştesi Şemsi ile ilişki kurmuş, ablası kardeşiyle kocasının bu ilişkisini öğrendiği için intihar edince de Şemsi, Nebile ile evlenmiştir. Nebile’nin sözlüsü Rıza, üç yıl sonra çıkagelir. Nebile, Rıza ile gidecektir, kararını kocasına da duyurmuştur. Fakat yol kapanır. Rıza’nın alaylarına içerleyen Şemsi, elinde tabanca, fırtınalı yağmurlu karanlık bir gecede Rıza’yı kovalamaya başlar, az sonra yalnız döner: Rıza’nın uçuruma yuvarlandığını, öldüğünü sanmaktadır. Attığı tek kurşunla onu, kendisinin de öldürmüş olabileceği korkuları içinde, Şemsi intihar eder. Tam o sırada Rıza’nın köprüden düşmüş olduğu, düşerken de sadece yüzünden yaralandığı anlaşılmış, gelen bir telefon haberinden de kapalı yolun açıldığı öğrenilmiştir.
Bu parçada özeti verilen Dumanlı’da Telâki Var’dır.  Bu oyunun yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

Oyunlarıyla tiyatro edebiyatımıza önemli katkıda bulunan yazarlarımızdandır. İlk dönemde yazdığı Masum Katiller, Kanaviçe, Duvarların Ötesi gibi eserlerde olaylar arasında mantık bağı gözeten klasik oyun kurgulama yöntemine başvurmuştur. Kendi türünde bir başyapıt olan Ocak’ta, öyküyü sağlam bir yapıya oturttuğu, karşılıklı konuşmaları gerçek bir alışveriş ve sürükleyici bir etki-tepki biçiminde örgütlediği, oyunun duygusal öyküsüne sevecen ve tatlı bir tavırla yaklaştığı görülür. Konu seçimi, olaylara yaklaşımı, geçmiş olaylarla şimdikiler arasında köprü kurmaya elverişli anlatımıyla düşündürücü olduğu kadar eğlendirici bir yazardır.
Metinde sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerden hangisi Haldun Taner’e ait tiyatro yapıtlarından biri değildir?

Sanatçı, Ana Hanım Kız Hanım oyununda, başarılı bir mizah içinde Anadolu kadınlarının dertlerini döküyor önümüze. Bir ana ile kızının dertleri bunlar. Evin hanımı, kocasından, evlatlarından çok, bel bağladığı ve odasını paylaştığı koca öküzün derdindedir. Kız ise köylünün “türküsünü çağırıp” alay konusu ettiği kısırlığının derdinde. Kocası, bir türlü kavuşamadığı erkek evlat derdindedir; babası, Ağa’nın kocadan yana gülmemiş kızını oğluna alıp rahata erme derdinde. Oğlan, yavuklusunun; Ağa, tarlasını bedava sürdürüp köylünün de ağzını tıkasın diye satın aldığı kuma, yani tam doğurması beklenirken durumunun dış gebelik olduğu anlaşılan zavallı Kör Kız da tatlı canının derdinde.
Bu parçada sözü edilen yapıtın yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

—-, Seferî Ramazan Bey’in Nafile Dünyası adlı oyununda bir başkomiserin kendi kendisini nasıl yok ettiğini anlatmaktadır. Ele alınan başkomiser, sürekli olarak yasalara uyulmasından söz eden ancak farkına varmadan kendisi yasaları çiğneyen, dar ahlak anlayışıyla hareket eden ve çevresinde olanlarla ilgilenmeyen bir kişidir. Bu durumuna bilgisizliği ve bilinçsizliği de eklenince yok olup gider.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Köy oyunlarının bir kısmı, köy kadınının değişik sorunlarını yansıtıyor. Köy kadınının özgürlüğünün çok kısıtlı oluşu, kadının bir mal gibi satılabildiği, genç kızların en iyi para verenle evlendirilmesi, kuma, erkek çocuk anası olmadıkça kendisini çevreye kabul ettiremeyişi, kadınların erkeklerden çok çalışmakla birlikte hiçbir konuda düşüncelerinin alınmayışı göze çarpıyor. Değişik köy sorunlarıyla birlikte, köy kadınlarının sorunları üzerinde de en çok …………… durmuştur. Ana Hanım Kız Hanım’la birlikte, Sultan Gelin, Yangın Memet, Kerpiç Memet adlı oyunları genç kızların evlenme sorunlarıyla, yaşama hakkı hemen hemen elinden alınan kadını konu edindiği oyunlarıdır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki yazarlardan hangisi getirilmelidir?