Âşık Tarzı Halk Şiiri Test – 1

I. Şiirlerde halkın kullandığı sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
II. Hece ölçüsünden vazgeçen âşıklar genellikle aruzu tercih etmişlerdir.
III. Âşıklar şiirlerini hazırlıksız yani doğaçlama olarak söylemişlerdir.
Âşık tarzı halk şiiri hakkında yukarıda numaralandırılmış bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

Aşağıdakilerin hangisinde âşık tarzı halk şiirine ait nazım biçimleri bir arada verilmiştir?

(I) Âşık tarzı halk şiirinde en çok kullanılan nazım biçimi koşmadır. (II) İslamiyet öncesi edebiyatımızda görülen sagunun devamı niteliğindeki koşmalar 11’li hece ölçüsüyle söylenir. (III) Nazım birimi dörtlüktür, dörtlük sayısı 3-5 arasında değişir. (IV) Şairler son dörtlükte adını ya da takma adını (mahlasını) söyler. (V) Halk edebiyatında bu dörtlüğe tapşırma dörtlüğü denir.
Bu metinde numaralandırılmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

Zihnî dert ehlinden her zaman ağlar
Vardım ki bağ ağlar bağıban ağlar
Sümbüller perişan güller kan ağlar
Şeyda bülbül terk edeli bu bağı
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Karac’oğlan yâri gördüm ıraktan
Gözlerim dolmuştu kan ağlamaktan
Korkarım sevdiğim zalim felekten
Bir gün ağu katar aşıma benim
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Bülbüle benzer dillerin
Açıldı gonca güllerin
Karşımızda ak kolların
Sallar nazlanı nazlanı
Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Aşağıdaki dörtlüklerden hangisi bir koçaklamadan alınmış olabilir?

Âşık tarzı halk şiiri nazım biçimlerinden “varsağı” ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Âşık tarzı halk şiiri genellikle sözlü gelenek içinde gelişmiştir. Çoğunluğu eğitimsiz olan şairler, şiirlerini saz eşliğinde ve doğaçlama biçimde söylemişlerdir. Bu nedenle şiirlerin birçoğu günümüze ulaşamamıştır. Aşıkların şiirleri hakkında en değerli kaynaksa ———– adı verilen defterlerdir. Kimi aşıklar şiirlerini bu defterlere kaydetmişler ve bugünlere ulaştırabilmişlerdir.
Bu metinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

(I) Güney Anadolu’da doğmuş, uzun bir süre bu bölgede yaşamıştır. (II) Şiirlerinde coşkun bir lirizm ön plandadır. (III) Bolu Bey’i ile giriştiği destansı mücadeleyi şiirlerinde yansıtmıştır. (IV) Bununla beraber sıklıkla Anadolu’nun kızlarını ve tabiatın güzelliğini anlatmıştır. (V) Şiirlerinde birçok Türk geleneği, giyim kuşamla ilgili motifler ve sayısız kültür unsuru yaşamaktadır.
Karacaoğlan hakkında numaralandırılmış bilgilerin hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

I. Yeniçeri ocağından yetişme şairlerdendir.
II. IV. Murat’ın Bağdat seferine katılmış ve bu seferi anlatan şiirler söylemiştir.
III. Bağdat kuşatması esnasında şehit düşen “Genç Osman” için söylediği destanla ün kazanmıştır.
Yukarıda bazı özellikleri verilen saz şairi aşağıdakilerden hangisidir?

Bizden selâm olsun gül yüzlü yâre
Salınıp sevdiğim bağlara gelsin
Severim dilberi elde ne çare
Yürekte eriyen dağlara gelsin
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıdaki dörtlüklerin hangisi “taşlama” türünde bir şiirden alınmıştır?

Ala sadağımı sundum özüme
Hezaran kalkanım aldım dizime
Köroğlu der kan göründü gözüme
Gelsin döğüşelim Bolu beyleri
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

I.

Gurbet elde deldin bağrım
Garip garip ötme bülbül
Yeter kıldı cefa canım
Derdime dert katma bülbül

II.

Çıktım yücesine seyran eyledim
Yâr ile gezdiğim yollar perişan
Firkat geldi bir ah çektim ağladım
Bir ben değil cümle eller perişan
Bu iki dörtlüğün ortak özelliği olarak
I. Ölçüleri
II. Kafiye şemaları
III. Nazım biçimleri
IV. Nazım türleri
kavramlarından hangileri gösterilebilir?