Ağıt Nedir? Özellikleri, Ağıt Örnekleri

Ağıt, anonim halk şiiri nazım biçimlerinden biridir. Genellikle ölen kişilerin ardından söylenen, bunun yanında temel sebebi ayrılık olan her olayın üstüne dile getirilen şiirlerin genel adıdır. Ağıtlar, belirli bir ezgi ile söylenir ve belirgin bir biçimi yoktur. Bu nedenler ağıtlar, aslında bir çeşit türkü örneği kabul edilebilir. Bu türküler, ölen kişinin yakın akrabası, nişanlısı ya da eşi tarafından söylenir.

Ağıt Nazım Biçiminin Özellikleri

İnsanın ölüm karşısında duyduğu çaresizliği ve korkuyu dile getirir.
Ağıtlarda ölen kişinin iyiliklerinden, güzelliklerinden, geride bıraktığı iyi şeylerden bahsedilir.
Sözleri ve bestesi acıklıdır.
Ağıtlar, İslamiyet öncesinde yuğ törenlerinde söylenen “sagu”larda, divan edebiyatında ise “mersiye”lerde karşılık bulmuştur.
Ağıtlar da aslında bir türkü türüdür.
Düzenli ya da düzensiz biçimde bir ezgi eşliğinde söylenir.
Genellikle 7, 8 veya 11’li hece ölçüsü kullanılır.
Ağıt söyleme işine “ağıt yakma” ağıt söyleyen kişiye de “ağıtçı” adı verilir.
Doğal afetler, yurdun işgali, asker uğurlama, dul kalma, gurbete gitme gibi konularda da ağıt söylenebilir.
Ölen kişinin kendi ağzından söyleniyormuş gibi gösterilen ağıtlar da mevcuttur.

Ağıt Örnekleri

Arda Boyları

Arda boylarında kırmızı erik
Halime’nin ardında on yedi belik

Ah anneciğim ah anneceğim yaktın ya beni
Bu genç yaşta denizlere attın ya beni

Alıverin feracemi anneceğim diksin
O kıymatlı İsmail’e kendisi gitsin

Uyan uyan İreceb’im senin olayım
Ardalar aldı ya nerde bulayım

Arda boylarına ben kendim gittim
Dalgalar vurdukça can teslim ettim

Ah anneciğim ah anneceğim yaktın ya beni
Bu genç yaşta denizlere attın ya beni

Kızılırmak Türküsü

Altı kardeş idik bindirdik ata
Hürü’yü yolladık üç köyden öte
Kızılırmağa varınca oldu bir hata