1923-1950 Arası Türk Romanı Test – 2

Roman, hikâye ve makale türünde eserler veren yazar, Cumhuriyet Dönemi sanatçılarındandır. Batı’nın fikir hareketlerini yakından izleyerek felsefe ve psikoloji alanlarında geniş bilgi edinmiş, romanlarında psikolojik tahlillere çok önem vermiştir. “Gün Doğuyor” adlı bir tiyatro denemesi de bulunan yazarın romanlarından bazıları; Mahşer, Canan, Yalnızız, Matmazel Noralya’nın Koltuğu’dur.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerin hangisinde verilen eser karşısında verilen yazara ait değildir?

Realist ve natüralist Fransız romancılarının etkisi altında kalmıştır. Romanlarında karakterlerinin ruhsal çözümlemelerine önem veren yazar, Doğu – Batı çatışmasının nesiller üzerindeki etkisini de ele alır. Bütün romanları tezli olan yazar, pek sanat değeri taşımayan eserler de yazmıştır. Bu eserlerinde Server Bedî takma adını kullanmıştır.
Bu parçada özellikleri verilen Cumhuriyet Dönemi sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

Roman kahramanı bir köyde doğmuş, koyunu haydutların basması ve ailesini öldürmesi nedeniyle bir kaymakam tarafından evlat edinilmiştir. Yaşı büyüdükçe kaymakamın kızını seven kahraman hırçın, sert ve zeki biridir. Kaymakamın kızı Muazzezin de onu sevmesi ile annenin tüm karşı çıkmalarına rağmen evlenirler. Kaymakamın ölmesi ile bu mutluluğa gölge düşer. Kahraman kasaba dışındaki işlere gitmeye başlar ve karısı yalnız kalır, bunun üzerine köyde dedikodular başlar. Köye dönen kahraman acı tabloyu görünce eşinin annesini ve yanındakileri öldürür.
Bu parçada özeti verilen roman aşağıdakilerden hangisidir?

—– , şiirlerini ve düzyazılarını estetik kaygılarla kaleme alan ve özellikle “zaman” kavramının üzerinde duran, hocası Yahya Kemal’den bir hayli etkilenen sanatçımızdır. —– ise bu sanatçımızın önemli romanlarından biridir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

Sanat yaşamına ağıt derlemeleri ve şiirle başlamıştır. Gazeteciliği sırasında yazdığı romanlar beğenilince bütünüyle romancılığa yönelmiştir. Anadolu folklorundan ve efsanelerden çokça yararlanmıştır. Romanlarında Çukurova insanının sıkıntılı yaşamını, ağaların baskılarını, halkın ezilişini işlemiştir.
Bu parçada sözü edilen romancı, aşağıdakilerden hangisidir?

Roman, üç bölüm halinde kurgulanmıştır. Bu üç devrenin birincisi Millî Mücadele’dir. İkincisi, sosyal sahayı Batılı değerlere göre düzenlemeye çalışan İntibak devri, üçüncüsü ise Türkiye hakkında yazarın hayallerini gerçekleştireceğini umduğu istikbalidir. Romanının bu üç bölümünü, “Umut Yılları”, “Umudun Yitirilişi” ve “Ütopya” olarak değerlendiren eleştirmenler de vardır. Merkezî ana figür Selma Hanım’dır Roman yirmi beş yıllık bir süreçte, Ankara’nın önce Millî Mücadele’nin merkezi, ardından Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti oluşu ve Cumhuriyet Dönemi yıllarındaki konumunu yansıtır. Kurulan yeni rejimin başkenti olan bu şehir, dokuz yıllık süreçte, yazarın hayallerinin ve ütopyasının planlanması anlamında da farklı değişkenleri içinde taşır.
Bu parçada sözü edilen roman aşağıdakilerden hangisidir?

Romanlarında olaylardan çok ruh tahlillerine önem veren Kemal Tahir (I), Doğu ile Batı uygarlığı, ahlak çöküntüleri, varlığın sırları gibi konular üzerinde durur. Konularını cezaevi yaşamı, Kurtuluş Savaşı ve tarihten alan Peyami Safa (II), kahramanlarını daha çok yöresel ağızla konuşturur. Yaşar Kemal (III), ise eserlerinde toplumsal çelişkileri ve çatışmaları, yeni düzenin kimi değerleri yok ettiğini dile getirir. Ekmek Kavgası, El Kızı, Cemile gibi eserlerin yazarı Orhan Kemal (IV) de toplumsal gerçekliğin önderlerindendir. Çehov tarzı hikâyeciliğin Öncüsü Sait Faik Abasıyanık (V) ise toplumsal sorunları ve sıradan insanların dünyasını ele almıştır.
Bu parçadaki bilgi yanlışları, numaralanmış bölümlerden hangilerinin yerlerinin değiştirilmesiyle giderilebilir?

Tanzimat’tan itibaren Türk romanının değişmez ana izleklerinden olan yanlış batılılaşmanın toplum yapısında neden olduğu sorunları hemen bütün eserlerinde kullanan yazar, —– romanında da Doğu ve Batı kültürlerinin dünya görüşlerini ve yaşama biçimlerini simgeleyen iki mekânı karşı karşıya getirir. Birer simge durumundaki roman kişilerinden Neriman, Doğu’ya özgü değerlerin bilincinde olmasına rağmen henüz Doğu-Batı sentezine ulaşamamış Şinasi ile yanlış Batılılaşmanın tipik bir örneği olan Macit arasında bocalar ancak romanın sonunda Şinasi’ye döner. Doğu-Batı çatışması üzerine kurulan eserin mesajı Neriman’ın yaşadığı bunalımlar ve iç çatışmalarında gizlidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

İlk romanını 1889’da yazmış, çağdaşı olduğu Servetifünun sanatçılarından farklı bir görüş izleyerek Ahmet Mithat Efendi’nin açtığı popüler halk romancılığı çizgisini Millî Edebiyat ve Cumhuriyet dönemlerinde de korumuştur. Eserleri bütünlüklerinden çok parça parça yaptığı çok canlı tasvirlerle ve üslubuyla sevilmiştir. Üslubunda ağır basan mizahi tutumun temelinde batıl inançlarla, cehalet ve sahtelikle alay vardır.
Aşağıdaki romanlardan hangisi bu parçada sözü edilen yazara ait değildir?

I. 9. Hariciye Koğuşu – Ferit
II. Yeşil Gece – Şahin Bey
III. Yaban – Necdet
IV. Utanmaz Adam – Avnüssalah
V. Sinekli Bakkal – Rabia
Yukarıdaki numaralandırılmış eser-kahraman eşleştirmelerinden hangileri yanlıştır?

Edebiyatımızda İlk polisiye roman. Ahmet Mithat Efendinin “Esrar-ı Cinayeti”dir. Bizde pek gelişmeyen bu türün Cumhuriyet Dönemindeki ilk örneklerini ise Server Bedii takma adıyla vermiştir. Yazarın Cingöz Recai tiplemesinin serüvenleri, 1924 ve 1925’te yayımlanan üç seriden oluşur: “Cingöz Recai’nin Harikulade Sergüzeştleri”, “Cingöz Recai Kibar Serseri” ve “Sherlock Holmes’a Karşı Cingöz Recai”. Cingöz’ü ikinci dizinin sonunda yakalatarak diziye son vermek isteyen Server Bedii, okuyucunun isteği üzerine “Cingöz’ün Esrarı” ile onu geri getirmiştir. Cingöz Recai sinemaya aktarılan ilk Türk polisiye roman kahramanı olma unvanını da kazanmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

—–, bir aşk romanı olmanın yanında felsefi, metafizik ve psikolojik problemlerin derinlemesine yaşandığı bir roman. Eser, roman kahramanlarının adlarını taşıyan dört bölüme ayrılmış: İhsan. Nuran, Suat ve Mümtaz. Romanda İstanbul sadece roman kişilerinin içinde yaşadığı bir mekân değil, başlı başına bir roman kişisidir, bir sevgilidir Çünkü Mümtaz, Nuran’a olduğu kadar (İstanbul’a da aşıktır. Ne diyordu Beş Şehir’de yazar: “İstanbul ya hiç sevilmez yahut çok sevilmiş bir kadın gibi sevilir. Yani her haline. Her hususiyetine ayrı bir dikkatle çıldırarak.” Mümtaz da şöyle der: “Birbirimizi mi yoksa Boğaz’ı mı seviyoruz?”
Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

En çok okunan romancılar listesinde —– adı yıllar boyunca hep ilk sıralardaydı. Bu yazarımızın bunca yıldır ilgiyle okunmasının iki önemli nedeni var: Halkın ahlaki değerlerine sahip çıkması ve Türk romanında eleştirel gerçekçiliğin öncüsü olması. O ünlü romanının çok sevilen kahramanına söylettiği bir söz vardır, bir anahtar cümle: “Sevgi, şefkat denilen şeyde ne mucizeler var ya Rabbî!” Akşam Güneşi’nin kahramanı Nazmi de “Balıkçının yetimleri bana hayatın yeni bir sırrını öğrettiler: Acımak ve sevmek.” der. Onun romanlarındaki kişilerin birçoğu sanki yalnızca iyilik etmek için girmişlerdir romana. Bu eserlerde hep Türk halkının ahlaki değerleri, o 1950 öncesinin “eski mahalle ahlakı” çıkar karşımıza.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Halide Edip Adıvar’ın romancılığıyla ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerin hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır?