10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Anı (Hatıra) Online Test – 3

Bir kimsenin yaşadıkları dönemde gördükleri veya yaşadıkları ilginç olayları gözlemlerine ve bilgilerine dayanarak anlattıkları yazı türüne —– denir. Bir kişinin önemli ve kayda değer bulduğu olayları, gözlem, izlenim, duygu, düşünce ve hayallerini günü gününe tarih belirterek anlattığı yazı türüne ise —–denir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

Anıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?

Edebiyatımızda anının geçmişi ilk yazılı metinlere kadar uzanır. 8. yüzyıla ait olan —– anı türünün özelliklerini taşımaktadır. Edebiyatımızın ilk anı kitabı ise 16. yüzyılda Hindistan’da bir imparatorluk kuran —– tarafından yazılmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Benim Mustafa Kemal’i tanıyışım Balkan Savaşı sonlarında idi. 1913 Ağustosundayız. “Tanin gazetesinde devamlı gazeteciliğe başladım. Edirne’yi Bulgarlardan geri almıştık. Veliaht Yusuf İzzettin Efendi’nin Trakya’ya giderek ordu ve halk ile temaslarda bulunmasına karar verilmişti. Hem bu yolculuk üzerine haberler göndermek hem de Trakya için röportajlar yapmak görevi ile ben de “Tanin” muhabiri olarak aynı trende gitmek için İstanbul Muhafızlığından izin almıştım.”
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Birikimin, acının, güzelliğin anlatıldığı anılar; milleti birlik hâlinde tutan, toplumu nesilden nesile bağlayan bir kültür unsurudur. Bu özellikleri dikkate alındığında anılar bir millet için çok önemlidir. Anıları okuyanlar geçmişten gerekli nasihatleri alarak geleceklerini şekillendirir.
Bu parçada anı türünün asıl vurgulanan özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

Arkadaşları arasında güzel konuşan ve şiir yazan Ömer Naci vardı. Bir gün benden okumak için kitap istedi. Verdiklerimden hiçbirini beğenmemesi pek gücüme gitti. Edebiyat diye bir şey olduğunu o zaman öğrendim. Şiire heves ettim. Eğer kitabet hocam, Alay Emini Mehmet Asım Efendi, imdadıma yetişmeseydi şair olup çıkacaktım. Asım Efendi bir gün beni çağırdı, “bak oğlum” dedi. “Şiiri edebiyatı bırak, sen iyi bir asker olmalısın, öteki hocaların da benim fikrimde. Sen Naci’ye bakma hayalperest bir çocuk o. İleride iyi bir şair ve kâtip olabilir, fakat iyi bir asker olamaz.” dedi. Gerçekten de hocamın dediği çıktı. Ömer Naci çok istediği hâlde kurmay olamadı.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Anıların anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Halit Ziya Uşaklıgil edebiyatımızda Batılı anlamda hatıra türünün ilk önemli örneklerini veren sanatçımızdır. Dokuz ciltten oluşan bu yazıların ilk bölümü —– adını taşır. Bu eserde yazarın gençlik yılları, o devirdeki tarihî olaylar İstanbul ve İzmir’deki aile ve basın çevreleri anlatılmaktadır. Özellikle Servetifünun Dönemi’ni anlatan bir belgedir. Hatıralarının ikinci bölümünü oluşturan —– üç ciltten oluşur. Yazar burada Mabeyn başkâtibi olarak geçirdiği dört yılın olaylarını, padişah, sadrazam ve diğer devlet adamı tiplerini tarafsız, dürüst bir şekilde anlatmaktadır. Yakın tarihimiz için benzersiz bir belgedir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

Anı yazma geleneği, Tanzimat Dönemi’nde kimi devlet adamlarında Batı’daki meslektaşlarına olan özentiden başlamış ve giderek günümüze kadar gelmiştir.
Buna göre aşağıdaki eserlerden hangisi Tanzimat Dönemi sanatçılarına ait bir anı değildir?

Bir yazarın tek bir kişiyle ilgili anılarını yazdığı anı türüne “Anı Portre” denir. Bu anı türünde yazar kişinin çeşitli yönlerini ele alarak portresini çizer. Onu ruhsal ve fiziksel açıdan anılar yoluyla tanıtır. Bu türün o iyi örneklerinden birisi Yusuf Ziya Ortaç’ın —– adlı eseridir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

Gerek sosyal ve siyasi gerekse edebî dalgalanmalar ve geçişler olarak Osmanlı ile Cumhuriyet arasındaki güçlü köprülerden ve tanıklardan biri olan yazar, gençlik yıllarından itibaren gözlemlediği, şahit olduğu, tahlil ettiği ve hatta çoğu kez romanlarına birer karakter olarak soktuğu önemli ve dikkat çekici şahısların portrelerini ve hatıralarını paylaştığı “Edebiyat ve Gençlik Hatıraları”nda Mehmet Rauf’tan Şahabettin Süleyman’a, Halit Ziya’dan Tevfik Fikret’e, Ahmet Haşim’den Hamit’e, Cenap Şahabettin’den Refik Halit’e kadar pek çok önemli edebiyatçıya rastlayabiliyoruz.
Bu parçada sözü edilen sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?

I. Gecelerim – Ahmet Rasim
II. Magosa Mektupları – Namık Kemal
III. Mavi Sürgün – Cevat Şakir Kabaağaçlı
IV. Atatürk’ü Özleyiş – Ruşen Eşref Ünaydın
V. Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu – Refik Halit Karay
Yukarıdaki eser-yazar eşleştirmelerinden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

• Akif Paşa’nın anı türünde yazdığı eseridir.
• Namık Kemal’in sürgünde olduğu zamanlarda yazdığı anılardır.
• Ziya Paşa’nın, Jean Jacque Rousseau’nun “itiraflar” adlı eserinden etkilenerek yazdığı Batılı anlamda anı türünün ilk örneklerindendir.
• Muallim Naci’nin sekiz yaşına kadar yaşadığı günleri anlattığı bir anı kitabıdır.

Yukarıda verilen öncüllerde hakkında bilgi verilmeyen eser aşağıdakilerden hangisidir?

İlköğrenimine Sofular’daki mahalle okulunda başlayan yazar, kalfadan yediği dayak üzerine hastalanır ve okuldan ayrılır, Gideceği yeni okul da dayak ve falakayla ünlenmiş bir okuldur. Yazar, okulun kapısından girer girmez falakada dayak yiyen birini görür ve okulu bırakıp eve kaçar. Çocukluğunda yaşadığı tüm bu olaylar yazarın okula karşı büyük bir korku beslemesine neden olmuş, “Falaka” adlı kitabında eğitim ve öğretimde uygulanan dayak yöntemini eleştirmiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?