10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Anı (Hatıra) Online Test – 1

Anı türünün Türk edebiyatındaki gelişimiyle ilgili aşağıdakilerin hangisinde yanlışlık yapılmıştır?






• Ömer’in Çocukluğu
• Defter-i Amal
• Kırk Yıl
  Yukarıdaki eserlerin ortak özelliği, aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerden hangisi anı türünün özelliklerinden biri değildir?

Bir insanın başından geçen ya da tanık olduğu olayları, durumları gözlemlerine bağlı kalarak anlattığı türe “anı” denir.
Aşağıdakilerin hangisinde anı türüyle ilgili yanlışlık yapılmıştır?

Mustafa Kemal Atatürk, bir sahil çocuğu olduğu için denizi çok severdi. Fakat hastalığının son günlerinde özlem duyduğu yer, bir çam ormanlığı olmuştur. Dolmabahçe Sarayı’nın hasta olarak kaldığı odasının duvarında asılı bulunan ve kendisine armağan edilen ormanlık ve çayırlığı yansıtan bir tabloya, yattığı yerden uzun uzun bakar ve yanına girdiğim zaman “Bana ülkemin ormanlık, güzel yerlerinden tanıdıklarını anlat. Oralara gidelim. Ağaçlar altında dolaşalım. Yaz kış yemyeşil kalan ağaçlar altında dolaşalım.” derdi. Bu sözleri hiç unutamıyorum. O sözlerde öyle bir memleket özlemi vardı ki ne zaman aklıma bu konuşma gelse gözlerimden yaşlar boşanıyor.
Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

I. Yazar, anlattıklarını çoğu zaman kronolojik sıra takip ederek anlatır.
II. Anı; giriş, gelişme, sonuç bölümleri gözetilerek yazılır.
III. Anı yazarları, inandırıcılıklarını artırmak için yazdıklarını bazen görgü tanıklarıyla, mektup ve günlüklerle destekler.
IV. Anılar, konularını günlük olaylardan aldığı için güncel özellik taşır.
V. Anıda genellikle içten, yalın bir dil ve anlatım kullanılır, mecazlı söyleyişlerden kaçınılır.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde anı ile ilgili yanlışlık yapılmıştır?

—–, Türk edebiyatında bilinen ilk hatıra kitabıdır. Yaşamı sürekli savaşlar içinde geçen bir hükümdar olan —–, başından geçen olayları anlatırken, gittiği yerlerin kültürel zenginliklerini kaydetmeyi de ihmal etmez.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Ben hiç de zengin ve müreffeh bir halk üzerine hükümdar olmadım. Tam tersine karnı aç, sırtı çıplak, yoksul ve sefil bir halk üzerine hükümdar oldum. Kardeşim Kültigin ile konuşup anlaştık. Babamızın, amcamızın kazanmış oldukları halkın adı sanı yok almasın diye, Türk halkı için gece uyumadım, gündüz oturmadım. Kardeşim Kültigin ile iki Şad ile birlikte ölesiye yitesiye çalıştım, çabaladım. Öylece çalışıp çabalayıp çevremdeki halkı ateş ile su gibi birbirlerine düşman etmedim. Ben kendim kağan olduğumda her yere gitmiş olan halk öle yite, yayan yapıldak dönüp geldi. Halkı besleyip doyurayım diye kuzeyde Oğuz halkına doğru, doğuda Kıtay ve Tatabı halklarına doğru, güneyde de Çin’e doğru on iki kez büyük ordu sevk ettim. Savaştım. Ondan sonra Tanrı esirgesin, ilahi lütfum olduğu için, kısmetim olduğu için ölecek halkı diriltip doyurdum.
Bu parça aşağıdaki metinlerin hangisinden alınmış olabilir?

Millî Edebiyat Dönemi sanatçısı Halide Edip Adıvar, Kurtuluş Savaşı yıllarına ait gördüklerini, yaşadıklarını bir kitap hâline getirmiştir. Sanatçının, İstiklâl Savaşı anıları çok ilgi çekici bir cümle ile başlıyor: “Türklerin ve düşmanlarının gençliği gelecekte bunu okudukları zaman, birbirlerinin kanına girdiren düşmanlık perdesini yırtacak, göz göze gelecek, o eski kin ve nefret harabesinin üstünde bir insanlık ve barış dünyası kuracaklardır.”
Halide Edip Adıvar’ın yukarıda sözü edilen anı türündeki eseri aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin anı türünde eseri yoktur?

Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı’nda anı türünün ilk örneği olarak kabul edilir?

Namık Kemal, Vatan yahut Silistre adlı oyununun sahnelenmesinden sonra halkın coşkunluğa kapılması üzerine dört arkadaşıyla birlikte yargılanmadan sürgüne gönderilmiştir. Belli bir süre konulmayan sürgünlük, sanatçının, yaptıklarından pişman oluncaya kadar devam edecektir. Namık Kemal’in bu sürgünlüğü otuz sekiz ay sürmüş, V. Murat’ın tahta çıkışıyla ilan edilen afla sona ermiştir. Sanatçı bu sürgün yıllarında —- adlı, anı türündeki eseri kaleme almıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Sekiz dokuz yaşında ya var ya yoktu. Lâkin, o kadar zayıf, o kadar çelimsizdi ki yaşla, cinsle, et ve kemikten insanlıkla hiçbir alâkası yok gibi görünüyordu, bütün vücudu bir yaprak gibi titriyordu ve sesi bir civcivin, bir küçük kuşun sesine benziyordu. “Teslim Teslim!” diye bağırdı. Bu tedbir nereden hatırına gelmiş, bu kelimeyi nereden öğrenmişti? Birdenbire gözlerimden yaşlar boşanıverdi. Onun süngülendiğini bu yaşların arkasından gördüm. Yavrucak vücuduna batan süngüden daha küçüktü, kendisini öldüren adamın yüzüne hayretle bakıyordu. Birkaç defa, “Anne! Anne!” diye haykırdı ve ortasından kırılan bir ince dal gibi, iki büklüm yere yuvarlandı.
İçerik ve dil özellikleri dikkate alındığında bu parça, aşağıdaki anı türünde yazılmış yapıtlardan hangisinden alınmış olamaz?

Kendi kuşağının birçok yazar ve aydını gibi Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarındaki kültürel, sosyal ve siyasi olaylara fiili katılımın yanında, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması sırasında etkin bir rol oynayan edebî kişiliklerden biri olmuştur. Bu süreçte Mustafa Kemal Atatürk’ün toplumsal, kültürel ve siyasi politikalarının en ateşli savunucularından biri olarak dikkati çeker. Dolayısıyla Yakup Kadri’nin hatıraları, onun geçmiş yaşamını, ailesi, nesli, ülkesi ve tarihle bağıntılı şekilde hikâye eder.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun bu parçada sözü edilen anı türündeki yapıtlarından biri değildir?

Aşağıdaki yapıtlardan hangisi Halit Ziya Uşaklıgil’in anı türündeki eserleridir?